بیماری آنمی فقر آهن
آنمی چیست؟
هنگامی که میزان گلبول های قرمز از حد طبیعی کم تر باشد، آنمی رخ می دهد که می تواند بروز علائمی مانند ضعف، خستگی و رنگ پریدگی را سبب شود. آنمی ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، مانند:
- بارداری
- قاعدگی شدید
- بیماری های کلیوی
- شیمی درمانی
- سابقه خانوادگی بیماری خونی
آنمی انواع مختلف دارد که شایع ترین آن، آنمی فقر آهن می باشد که در ادامه به آن می پردازیم.
بیماری آنمی فقر آهن
آنمی فقرآهن چیست؟
آنمی فقرآهن شایع ترین نوع کم خونی است و زمانی اتفاق می افتد که ذخیره آهن دربدن کاهش می یابد. بدن برای ساخت هموگلوبین به آهن نیاز دارد. هموگلوبین پروتئینی در گلبولهای قرمز خون است که اکسیژن را از ریهها به سایر قسمتهای بدن میرساند. هنگامی که گلبول های قرمز و یا هموگلوبین کافی در خون وجود نداشته باشد، فرد دچار آنمی می شود.
آهن موجود در بدن انسان در گلبول قرمز، مغز استخوان و کبد ذخیره شده است که بیشترین مقدار آن در گلبول قرمز ذخیره شده است. آهن بصورت فریتین در سلول ها ذخیره می شود. 80 درصد مقدار آهن مورد نیاز بدن از طریق تخریب گلبول های قرمز و 20 درصد از طریق جذب از دستگاه گوارش تامین می شود. تنها راه دفع آهن از طریق قاعدگی در خانم ها می باشد.
بیماری آنمی فقر آهن
علل آنمی فقر آهن
شایع ترین نوع کم خونی در دنیا، آنمی فقر آهن می باشد و شایع ترین دلیل کمبود آهن، از دست دادن خون می باشد. اگر مرد بالغ یا خانم یائسه مبتلا به آنمی در آزمایش باشد باید بررسی دستگاه گوارش انجام گیرد.
سایر علل فقر آهن عبارتند از:
- رشد سریع فرد: شیرخواران و کودکان
- بارداری بویژه سه ماهه دوم و سوم
- خونریزی مزمن، اهدای خون و خونریزی شدید در دوران قاعدگی
- رژیم گیاه خواری
- سوء جذب مانند بیماری سلیاک و کرون
بیماری آنمی فقر آهن
علایم آنمی فقر آهن
ضعف، بی حالی، خستگی و رنگ پریدگی از علایم بالینی فقرآهن می باشد.
سایر علایم عبارتند از:
- سردرد
- تپش قلب
- تنگی نفس بویژه هنگام فعالیت
- سرگیجه
- خواب آلودگی
نکته: در مراحل مزمن فقرآهن شقاق گوشه لب، گلوسیت (التهاب زبان) و قاشقی شدن ناخن ها ایجاد می شود.
بیماری آنمی فقر آهن
تشخیص آنمی فقر آهن
کم خونی فقر آهن از طریق آزمایش خون که در آن سطح فریتین و هموگلوبین پایین تر از حد نرمال است، مشخص می گردد.
بیماری آنمی فقر آهن
درمان آنمی فقر آهن
- اگر آنمی بدلیل از دست دادن حاد خون باشد، بهترین راه تزریق خون می باشد.
- بهترین روش برای درمان آنمی فقر آهن، درمان خوراکی است. قرص فروس سولفات 325 میلی گرم است که حدود 65-60 میلی گرم عنصر آهن دارد. در صورت مصرف قرص آهن با معده خالی، میزان بیش تری از آن جذب می شود.
نکته مهم: پس از اصلاح کمبود آهن تا 6 ماه پس از بهبودی، مصرف قرص باید ادامه یابد.
توجه: اولین علامت بهبودی در طی درمان، احساس خوب بودن طی یک تا دو روز اول است.
نکته مهم: ویتامین ث جذب آهن را افزایش می دهد اما غلات و چای از جذب آهن می کاهند.